Prikkelverwerking

Wat is prikkelverwerking?

Prikkelverwerking gaat over hoe de hersenen de prikkels vanuit je zintuigen verwerken. Je gebruikt je zintuigen onbewust de hele dag door. Zien, horen, voelen, ruiken, proeven, je evenwicht, hoe je beweegt, je gevoel van pijn en honger of dorst. Al die prikkels worden in de hersenen verwerkt om een goede reactie te kunnen geven. Je hoort de wekker, je ziet hoe laat het is en je staat op, je voelt of de douche een lekkere temperatuur heeft, je ruikt de geur van een geroosterd broodje, etc.

Prikkeldrempels

De prikkels vanuit de zintuigen komen in de hersenen binnen en worden daar gefilterd. Wat is belangrijk om op te reageren? En wat mag genegeerd worden? Als het filter goed werkt, reageer je niet op elk geluidje of op elke vogel die voorbij vliegt. Je kunt je concentreren op wat belangrijk is. Er is ook een andere kant van dit verhaal. Een goed werkend filter laat de dingen die meteen om actie vragen ook meteen door. Daardoor kun je reageren en je aanpassen aan wat er om je heen gebeurt. Als je dreigt te vallen moet je je houding bijsturen en als je ruikt dat je geroosterde broodje verbrandt, zet je meteen het apparaat uit.

Bij sommige kinderen en volwassenen laat het filter te veel prikkels binnen. Zij hebben een lage prikkeldrempel en raken snel overspoeld. Bij anderen is de prikkeldrempel juist hoog. Het filter laat te weinig prikkels door en daardoor reageren zij niet of heel laat.

Wat zie je bij een kind met een lage prikkeldrempel?

Kinderen met een lage prikkeldrempel krijgen heel veel prikkels binnen. Het zijn kinderen die veel details opmerken en vaak moeite hebben met drukke omgevingen, zoals op een feestje of in een supermarkt. Ook kunnen zij kieskeurig zijn met eten, last hebben van labeltjes in kleding en geen vieze handen willen krijgen. Ook evenwichtsprikkels kunnen snel te veel zijn. Een kind is bijvoorbeeld snel wagenziek, wil niet schommelen of stapt liever geen draaimolen in.

Er zijn kinderen die dit overkomt. Zij raken makkelijk overspoeld door prikkels, kunnen snel moe en huilerig zijn of ineens heftig reageren. Andere kinderen hebben een eigen oplossing om een teveel aan prikkels te voorkomen. Zij vermijden allerlei situaties die lastig zijn door zich terug te trekken. En ze houden sterk vast aan regels. Dat maakt samen spelen met andere kinderen lastig.