BLOG
Hét hooggevoelige kind bestaat niet
Wanneer je niet hooggevoelig bent, heb je van nature een filter die alle onbelangrijke prikkels tegenhoudt. Bij hooggevoelige kinderen zijn de zintuigen scherper afgesteld, doordat de linker- en rechterhersenhelft intensiever samenwerken. Daardoor wordt de informatie door deze mensen intensief geobserveerd, geanalyseerd en verwerkt. Dat maakt dat deze kinderen beter ruiken, meer horen en proeven smaken veel extremer. Maar hoewel hooggevoelige kinderen inderdaad eigenschappen delen, kunnen ze ook erg verschillend zijn. We onderscheiden daarom twee verschillende types: de prikkelmijders (HSP) en de prikkelzoekers (HSS). .
De prikkelmijder (HSP)
Hoogsensitieve kinderen zijn van nature observerend, rustig en hebben ze veel behoefte aan rust en regelmaat. Daarom hechten ze veel waarde aan een vertrouwde omgeving en zullen ze niet snel een nieuwe plek willen bezoeken. In hun vertrouwde omgeving weten ze namelijk wat ze kunnen verwachten, dit maakt het makkelijker om met prikkels om te gaan. Een prikkelmijder denkt veel na en ontvangt veel indrukken van andere mensen door diens empathische vermogen. Deze kinderen hebben sneller last van angsten, zoals faalangst. Aan het einde van de dag zijn ze op en hebben ze rust nodig. Enkele andere kenmerken zijn:
– onverwachte gebeurtenissen zijn spannend
– vaak met de aandacht naar binnen gericht
– observeert op een afstandje
– onderpresteren
Uit de comfortzone
Prikkelmijders zullen ook liever een diepgaande vriendschap aangaan met één persoon, dan kiezen voor een grote, oppervlakkige vriendengroep. Wanneer je kind buiten die vertrouwde comfortzone stapt en bijvoorbeeld meegaat naar een verjaardagsfeest, zul je merken dat hij of zij overprikkeld raakt. In zo’n geval kun je je zoon of dochter het beste vooraf informeren over wat er gaat gebeuren. Grote gezelschappen zijn voor prikkelmijders lastig, en even dicht bij papa/mama blijven is dan fijn. Pas als het kind zich veilig voelt, zullen ze contact maken met andere aanwezigen. Geef ze even de ruimte om zichzelf ’thuis’ te voelen. Neem eventueel wat eigen vertrouwde spulletjes mee naar het feestje. De prikkels die de bekende dingen met zich meebrengen, zullen vertrouwd aanvoelen en zijn daarom makkelijker te verwerken dan de nieuwe prikkels op het feest.
De prikkelzoeker (HSS)
Waar een prikkelmijder veel waarde hecht aan rust en regelmaat, is de prikkelzoeker juist op zoek naar nieuwe intense ervaringen. Prikkelzoekers denken niet na, maar gaan op het doel af. Zodoende kunnen deze kinderen erg op zichzelf gericht zijn en anderen soms vergeten. Doordat deze kinderen de drukte opzoeken, zal je kind een echte ontdekker zijn. Ook kan het zich snel vervelen en heeft het een voorliefde voor spannende dingen en interessante mensen. Experimenteren en risico’s nemen horen hier ook bij. Als je kind een prikkelzoeker is, zul je merken dat hij of zij zich lastig kan concentreren en snel is afgeleidt. Dit komt omdat ze gauw op dingen zijn uitgekeken. Het gevolg is dat ze snel overprikkeld zijn. Daarbij zie je vaak druk en ongericht gedrag en kan je kind moeilijk stil zitten.
Balans bieden
Voorafgaand aan een overprikkeling zendt je lichaam waarschuwingssignalen uit: pas op, het wordt teveel! Het leren aanvoelen en herkennen van deze signalen, het leren voelen en stellen van grenzen en het weer in evenwicht komen na een overprikkeling, is iets wat een hooggevoelig kind moet leren. Er kunnen twee vormen van overprikkeling plaatsvinden: overreageren of onderreageren. Overreageren is het bekendst omdat dit het meest zichtbaar is. Je ziet hyperactief gedrag dat zich kan uiten in over grenzen heen gaan, boosheid, conflicten of woede. Het kind probeert hiermee de overprikkeling niet te voelen. Contact maken is hierbij lastig. Onderreageren herken je aan afsluiten door weg te dromen of weg te lopen uit de situatie. Het kind maakt een afwezige indruk.
Valkuilen
Wanneer een hooggevoelig kind veel overprikkeld is geweest, wil het zichzelf hiertegen beschermen. Dat doen ze door zich overalert te gedragen. Vergelijk het met een stokstaartje dat alle antennes heeft uitstaan om de eerste signalen dat er iets mis is, op te vangen. De hooggevoeligheid wordt een beschermingsmechanisme. Helaas werkt dit uiteindelijk averechts. Je kind raakt nog sneller overprikkeld en zijn het contact met zichzelf kwijt. Het is dus belangrijk dat je deze kinderen tools aanreikt om minder snel overprikkeld te raken en weer in contact te komen met zichzelf: hun eigen gevoelens, behoeftes, grenzen, meningen, dromen en wensen.
Vergroten van bewustzijn
Het is heel moeilijk voor een kind om zelf een STOP-teken te geven. Het is dus echt noodzakelijk om als ouder/verzorger deze rol op je te nemen en te zorgen voor rust, maar ook voor momenten waarbij ruimte is voor ontdekken, creatief bezig zijn, niets doen en jezelf zijn. Hierin heb je zelf een voorbeeldfunctie. Soms ‘marcheer’ je als ouder ook maar door. Pak dus je agenda en plan me-time, plan ruimte in je agenda om te zingen, dansen, sporten, lezen, muziek te maken of te luisteren. Kortom te ‘ont-moeten’. Vind je dit lastig? Dan kun je de hulp van de coach inschakelen.
Deel dit bericht op:
Lees ook
Ervaringen
Tijd voor verandering? Kom voor een gratis intake!
Binnen het gezin kan er sprake zijn van onbegrip, spanningen en frustraties. Je wil het liefst dat het nú verandert. Ik kan je helpen!